Met een dynamisch contract heb je stroomprijzen die elk uur variëren. Hoe hoog waren die stroomprijzen in 2024? En wanneer zijn de pieken en de dalen?
Zoals we eerder al zagen, had vorig jaar 1 op de 19 uren een negatieve prijs. Daarnaast waren er nog eens 84 uren waarop de stroom precies niets kostte. Maar in 2024 bereikte de stroomprijs ook een recordhoogte. Tijd dus om eens wat dieper in deze prijzen te duiken.
2024: Hoe duur was de stroom?
Er wordt hieronder steeds gekeken naar de kale stroomprijs. Klik hier voor uitleg over het verschil tussen kale prijzen en prijzen inclusief belasting etc.
Kale stroomprijzen, toeslag en BTW
Hieronder wordt gekeken naar de kale prijs, de zogeheten day-ahead prijzen. Voor huishoudens met een dynamisch contract komt er bovenop de kale prijzen nog BTW, energiebelasting en vaak een toeslag per kWh vanuit de energieleverancier. In 2024 is de BTW 21% en de energiebelasting €0,132 per kWh stroom.
De huidige en historische day-ahead stroomprijzen voor Nederland en andere Europese landen zijn onder andere te vinden op de website van ENTSO-E, het Europees netwerk van transmissiesysteembeheerders voor elektriciteit.
Op 12 december 2024 kwamen de stroomprijzen in het nieuws, omdat ze recordhoogtes bereikten: tussen 17 en 18 uur kostte een kWh maar liefst 87 cent. De laagste prijs van het jaar was -20 cent. Maar dat zijn uitschieters: gemiddeld was de stroomprijs vorig jaar 7,7 cent per kWh. De helft van de tijd zat de prijs tussen de 6 en 10 cent. Verder is er een duidelijke uitschieter te zien van prijzen rond 0 cent:
Gemiddeld lagen de prijzen in 2024 lager dan het jaar ervoor. In 2023 was de gemiddelde stroomprijs 9,6 cent per kWh. Vergeleken met 2024 zagen de stroomprijzen er toen zo uit:
Maar voor wie een dynamisch contract heeft, is het natuurlijk vooral de vraag: wanneer zijn de prijzen hoog en laag? Hoeveel kan het schelen om je verbruik te verplaatsen naar de goedkope momenten?
Dagelijkse prijsverschillen in 2024
Op 12 december bereikte de stroomprijs dus een recordhoogte van 87 cent. De nacht ervoor lagen de prijzen rond de 11 cent, waardoor er die dag een prijsverschil was van 76 cent per kWh. Een dag later waren de prijzen alweer een stuk normaler, met een hoogste prijs van 28 cent per kWh, en een prijsverschil van 17 cent:
Het kleinste dagelijkse prijsverschil in 2024 was op 15 februari. Die dag varieerde de prijs tussen de 6 en 9 cent per kWh, een verschil van slechts 3 cent:
Dynamische prijzen en een thuisbatterij
Een van de manieren waarop je een thuisbatterij in kan zetten, is op de dynamische stroomprijzen. Dat wil zeggen: laden als de prijs laag is, en ontladen als de prijs hoog is. Daarvoor is het dus interessant om te kijken naar de prijsverschillen.
De dagelijkse prijsverschillen lagen de afgelopen twee jaar gemiddeld op 11 cent per kWh. Hieronder zie je de dagelijkse prijsverschillen – dus de hoogste minus de laagste prijs op een dag – gegroepeerd per maand. Het extreme prijsverschil van 76 cent op 12 december is duidelijk terug te zien als outlier rechts bovenin de plot. De rest van de maand lag het dagelijkse prijsverschil, op nog 1 andere dag na, onder de 20 cent:
Stroomprijzen 2024: momenten van pieken en dalen
Gemiddeld zat er dagelijks dus een verschil van 11 cent per kWh tussen de laagste en hoogste prijs. Maar als je daar op in wilt spelen, moet je rekening houden met wanneer de prijzen hoog en laag zijn.
Wat valt er te zeggen over de momenten van pieken en dalen? Om daar een idee van te krijgen, kunnen de stroomprijzen worden weergegeven in een zogeheten heatmap. Hierin worden de stroomprijzen per dag en per uur van de dag vertaald naar een kleurcode: rood voor de hoogste prijzen van het jaar, blauw voor de laagste van het jaar, en groen, geel of oranje voor prijzen daar tussenin. Voor de twee dagen die we eerder bekeken (12 en 13 december), zou dat er zo uitzien:
De hoogste piek op 12 december vertaalt zich nu naar een donkerrode kleur. Op 13 december laten de gele vakken van 8 en 10 en van 17 tot 18 uur zien wanneer de prijs op die dag hoog was.
Dit kan ook voor een heel jaar gedaan worden. Omdat dat 366 rijen oplevert, wordt het een grote afbeelding, waarin elke dag een smal balkje wordt en individuele dagen en uren niet meer goed af te lezen zijn, maar er wel patronen zichtbaar worden:
Wat ten eerste opvalt is dat het heel grillig is: waar de stroom bijvoorbeeld de ene nacht heel goedkoop (blauw) is, kan dat de volgende nacht alweer een stuk minder extreem (groen) zijn. Ook de hoge prijzen van 12 december springen in het oog.
Maar over het algemeen worden er zo ochtend- en avondpieken zichtbaar (de gele ‘banden’ tussen het groen en blauw, die een hogere stroomprijs aanduiden), waarbij de avondpiek in de regel wat hoger (geler) is dan de ochtendpiek.
Regels en uitzonderingen
De ochtendpiek ligt ’s zomers vaak tussen 7 en 8 uur, en dit schuift langzaam op naar 8 en 9 uur ’s ochtends in de winter. De avondpiek ligt ’s zomers vaak tussen 20 en 21 uur, en schuift op naar eerder op de avond, rond 17 uur, in de winter.
De laagste prijzen komen vooral voor in de zonnigere maanden (maart tot en met oktober) tussen 12 en 15 uur. Ook ’s nachts is de prijs vaak laag tot heel laag.
Maar op elke regel die globaal de stroomprijzen probeert te beschrijven, zijn uitzonderingen te vinden. Op 6 juli (een zaterdag) ontbreken de ochtend- en avondpieken bijvoorbeeld, is de nacht juist het duurst en valt de laagste prijs later dan gebruikelijk in de zomer (tussen 15 en 16):
Weekenddagen hebben wel vaker een afwijkend patroon. Omdat de prijs van zo veel verschillende factoren afhangt, is het dus voor huishoudens met een dynamisch contract die hier slim op willen inspelen, goed opletten geblazen om de gunstigste momenten te blijven benutten.
